Rodrigo Duterte: Bayani o Kontrabida?

Sa paglipas ng mga taon ng kanyang panunungkulan bilang ika-16 na Pangulo ng Pilipinas, nananatiling hati ang bayan sa paghusga kay Rodrigo Duterte. Para sa ilan, siya ang lider na walang takot, ang tinig ng masa, at ang tagapagligtas mula sa kriminalidad at katiwalian. Para sa iba, siya ay simbolo ng dahas, pang-aabuso, at banta sa karapatang pantao.

Sa ilalim ng kanyang administrasyon, isinulong ang isang madugong kampanya kontra-droga na umani ng papuri mula sa mga nagnanais ng kapayapaan sa mga lansangan. Ngunit kapalit nito, libo-libong buhay ang nawala—mga kuwestyunableng operasyon, mga kasong walang paglilitis, at mga pamilyang naiwan ng walang hustisya.

Pinuri si Duterte sa kanyang matatag na tindig laban sa mga oligarko, at sa mga desisyong nagbigay diin sa soberanya ng bansa. Ngunit binatikos din siya sa malapit na relasyon sa Tsina, at sa mga birong tinawag ng ilan na seksista, bastos, at hindi akma sa isang pinuno ng estado.

Sa politika, naging makapangyarihan ang kanyang impluwensiya, na siyang nagtulak sa pagbabago ng ihip ng hangin sa mga alyado at kalaban. Nais niyang protektahan ang sambayanan, ngunit sa proseso, binago rin niya ang mukha ng demokrasya sa Pilipinas—para sa mabuti ba, o sa masama?

Ngayong tapos na ang kanyang termino, ang tanong ay nananatili: Si Rodrigo Duterte ba ay isang bayani na humubog sa isang mas matatag na bansa, o isang kontrabidang iniwan tayong sugatan at nahahati?

Ang kasaysayan ang magiging tunay na hukom. Ngunit habang pinagbubulay-bulayan natin ang mga nangyari, hindi maikakailang iniukit ni Duterte ang kanyang pangalan sa kasaysayan—sa paraang hindi madaling kalimutan.